جهت محاسبه میزان کارایی یک واکسن، آزمایشات بسیار زیادی بر روی ده ها هزار انسان انجام می شود. این افراد به دو گروه تقسیم می شوند:
1) نیمی واکسن می زنند
2) نیمی دیگر واکسن دریافت نمی کنند(Placebo)
سپس این افراد به زندگی عادی خود برمی گردند و محققین چندین ماه ابتلا به کرونا را در آنها بررسی می کنند. به عنوان مثال آزمایش واکسن Pfizer و Biotech شامل 43 هزار شرکت کننده بود.
در پایان، 170 نفر به کرونا مبتلا شدند. اینکه کدام افراد در هر یک از این دو گروه، به ویروس آلوده شدند تاثیر واکسن را مشخص می کند.
• اگر 170 نفر که به Covid-19 مبتلا شده اند به طور مساوی در دو گروه باشند، این بدان معنی است که احتمال ابتلای شما به کرونا با واکسن، برابر با بدون واکسن است پس تاثیر واکسن در این حالت صفر درصد خواهد بود.
• اگر 170 بیمار مبتلا در گروه بدون واکسن قرار داشته باشند و هیچیک از افراد واکسینه شده بیمار نشده باشند، در این حالت تاثیر واکسن 100% خواهد بود.
در این آزمایش که شامل 43 هزار شرکت کننده بود، 162 بیمار در گروه بدون واکسن و فقط 8 بیمار در گروه افراد واکسینه شده وجود داشت. این بدان معناست که کسانیکه واکسن زده اند 95% کمتر به کرونا مبتلا شدند در نتیجه تاثیر این واکسن 95% برآورد شد. یعنی هر فرد واکسینه شده که در معرض ویروس Covid قرار گیرد، 95% کمتر از فرد بدون واکسن احتمال بیماری دارد و در نهایت میزان کارایی همه انواع واکسن های مورد تایید و عرضه شده به همین منوال محاسبه می گردد.
اما آزمایشات هر واکسن ممکن است در شرایط بسیار متفاوتی انجام شود. این اعداد مربوط به کارایی هر واکسن، فقط می گوید که در آزمایش هر واکسن چه اتفاقی افتاده است و آنچه که در دنیای واقعی اتفاق خواهد افتاد را بیان نمی کند. بسیاری از محققین معتقدند که این اعداد معیار خوبی برای قضاوت درباره واکسن نیست زیرا " جلوگیری از هر گونه عفونت، هدف واکسن نیست".
آمش آدلجا محقق دانشگاه John Hopkins :
هدف واکسن لزوما رسیدن به ابتلای صفر درصد کرونا نیست. بلکه هدف، رام کردن ویروس و گرفتن توانایی ویروس در ایجاد بیماری جدی، بستری شدن و در نهایت مرگ است.
شکل زیر به شما کمک می کند تا نتیجه ابتلا به کرونا را در حالت های مختلف ببینید:
بهترین حالت این است که شما اصلا بیمار نشوید (No Infection) و بدترین حالت مرگ است (Death). در این بین مواردی مانند بستری در بیمارستان، بیماری با علائم شدید تا متوسط و بیماری بدون علامت وجود دارد.
در بهترین شرایط، واکسن ها به شما ایمنی کامل را می دهند اما در حقیقت هدف اصلی واکسن Covid این نیست.
"هدف واقعی این است که به بدن آن ایمنی لازمی را بدهد تا در صورت ابتلا به ویروس، به جای بستری شدن در بیمارستان و داشتن علائم شدید و در نهایت مرگ، بیماری شما بیشتر شبیه به سرماخوردگی خفیف باشد که سیستم ایمنی شما بتواند با آن مقابله کند و از پس آن برآید. این همان کاری است که هر یک از واکسن های مورد تایید به خوبی انجام می دهد".
سوال اساسی این نیست که کدام واکسن شما را در برابر ویروس Covid محافظت می کند...
اما سوال اساسی این است که کدام واکسن شما را زنده نگه میدارد یا مانع بستری شدن شما می شود یا حتی کدام واکسن به پایان همه گیری ویروس کمک می کند...